مخراج کاری چیست ؟
مخراج کاری چیست
مخراج کاری چیست و چه کاربردی در صنعت جواهرسازی دارد ؟ به بیانی ساده مخراج کاری به معنای نصب جواهرات و سنگ‌های گرانبها بر روی طلا , نقره و … است. مخراج کاری به عنوان یک تخصص در جواهرسازی محسوب می‌شود که نیاز به مهارت و تجربه زیادی دارد. در این مطلب به پاسخ این پرسش که مخراج کاری چیست خواهیم پرداخت و انواع آن را با یکدیگر بررسی می‌کنیم. همچنین شما می‌توانید با آکادمی کانسپت برای هرگونه آموزش طراحی طلا و جواهر در تماس باشید.
مخراج کاری
مخراج کاری چیست ؟ همان‌طور که می دانید صنعت طراحی جواهرات یکی از مهم ترین و پردرآمدترین صنایع در جهان است که توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است. در این صنعت تخصص‌های مختلفی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها مخراج کاری است. مخراج کاری به معنای نصب سنگ‌های قیمتی بر روی فلزات گرانبها مانند طلا است. ترکیب سنگ و فلز نیاز به مهارت زیادی دارد و در نهایت منجر به خلق زیورآلاتی چشم نواز و جذاب خواهد شد.
برخی از افراد تصور می‌کنند که سنگ‌های قیمتی به وسیله چسب‌های مخصوص بر روی فلز نصب می‌شوند در صورتی که در پروسه نصب هیچ‌گونه چسب و مواد شیمیایی وجود ندارد و سنگ‌ها درون پایه قرار می‌گیرند. قرار دادن سنگ‌ها درون پایه‌های ریز و میکروسکوپی موجب می‌شود تا این مهارت تبدیل به یکی از دشوارترین و تخصصی‌ترین مهارت‌ها تبدیل شود. فردی که این عمل را انجام می‌دهد مخراج کار یا مرصع کار نامیده می شود که در حساس ترین بخش جواهرسازی وارد عمل شده و جلوه نهایی جواهر را می سازد.
انواع پایه ها در مخراج کاری
همان طور که می دانید از سنگ های مختلفی در ساخت جواهرات استفاده می‌شود. فیروزه، الماس، زمرد، عقیق و … هر کدام دارای شیوه خاصی در نصب هستند که باید به تمام آن‌ها تسلط کافی داشت. پایه‌هایی که در نصب سنگ‌ها استفاده می‌شود متفاوت هستند. به‌طور مثال نمی‌توان از پایه‌های عقیق برای نصب الماس استفاده کرد زیرا هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که موجب نگهداری سنگ در خود خواهند شد. در ساخت زیوآلات غیر اصل و با سنگ‌های مصنوعی نیز عملیات مخراج کاری یا مرصع کاری انجام می‌شود که معمولا به صورت غیر دستی و صنعتی قابل انجام است. در ادامه به معرفی انواع پایه‌ها در مخراج کاری اشاره می‌کنیم. افرادی که قصد دارند رشته طراحی طلا و جواهر را بیاموزند ابتدا باید با مفاهیم اصلی مانند مخراج کاری چیست و انواع پایه ها آشنا باشند.
چنگه ای
نصب نگین بر روی پایه چنگه‌ای معمولا آسان‌تر از سایر پایه هاست. این پایه اغلب در جواهراتی کاربرد دارد که به صورت تک نگین هستند و تمام تمرکز مخراج کار بر روی نصب نگین است. انتخاب فلز و کیفیت آن در طراحی و نصب نگین بسیار مهم است زیرا جواهرات تک نگین دارای وزن بیشتری هستند و فلز باید به نحوی باشد که توانایی نگه داشتن سنگ را در دل خود داشته باشد. کار با پایه‌های چنگه‌ای جزو اولین مراحل در آموزش هنرجویان مخراج کار است.
حفره ای
در مخراج کاری پایه حفره‌ای به نحوی طراحی می‌شود که دور تا دور سنگ را در بر می‌گیرد. پایه‌های حفره‌ای جلوه‌ای مانند نیم دایره می‌سازند که اغلب در طرح‌های فانتزی کاربرد دارد. نحوه طراحی و مهارت مخراج کار از اهمیت زیادی برخوردار است و نیاز به تسلط فراوانی دارد. زیرا طراحی پایه‌های حفره‌ای بخش مهمی از ظاهر و جلوه کار محسوب می‌شود و بروز هر گونه خطا در آن زیبایی جواهر را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
کانالی
حفره کانالی در مخراج کاری چیست و چگونه باعث محافظت از جواهر می‌شود ؟ در طراحی و ساخت جواهرات گرانبها مانند الماس باید پایه‌ها را به نحوی بسازیم تا از الماس به خوبی محافظت شود. قرار گرفتن جواهر در معرض عوامل محیطی می‌تواند به مرور زمان موجب آسیب‌دیدگی آن شود. حفره‌های کانالی به صورت گرد طراحی می‌شوند تا به خوبی سنگ را در دل خود نگه دارند و از آن محافظت کنند.
سنگ فرشی
نصب سنگ در پایه‌های سنگ فرشی جزو دشوارترین و سخت‌ترین نوع مخراج کاری است. در این روش پایه‌ها به صورت موزاییکی طراحی و نگین‌های ریز بر روی آن‌ها نصب می‌شود. نصب نگین‌های ریز بر روی جواهرات جزو عواملی است که می‌تواند به شدت ارزش و قیمت جواهر را افزایش دهد. زیرا مخراج کاری بر روی پایه‌های سنگ فرشی جزو کارهایی است که فقط از عهده متخصصین برمی‌آید.
بالرین
در نصب سنگ‌ها بر روی پایه‌های بالرین ابتدا باید توسط یک ابزار مخصوص عمق کافی را برای نصب سنگ در نظر بگیریم و آن را تراش دهیم. سنگ‌های مخروطی بر روی پایه‌ها نصب می‌شوند که جلوه‌ای بی‌نظیر و چشم‌نواز را خلق می‌کند. عمق پایه‌ها بر اساس اندازه نگین طراحی می‌شود که تراش آن‌ها نیز نیاز به تخصص و ممارست زیادی دارد.
خوشه ای
پایه خوشه‌ای در مخراج کاری چیست و چگونه می‌توان طرح‌های مختلف را بر روی آن پیاده سازی کرد؟ حتما تا به حال با جواهراتی برخورد کرده‌اید که سنگ‌ها به نحوی در آن کار گذاشته شده‌اند که ظاهری مانند گل به وجود آورده‌اند. در این نوع طراحی پایه‌های خوشه‌ای بکار می‌رود و آن‌ها را طوری طراحی می‌کنند که در سطح و با اختلاف بر روی یکدیگر قرار می‌گیرند. نصب سنگ‌ها در ارتفاعات مختلف جلوه‌ای دلخواه را به وجود می‌آورد. تراکم سنگ‌ها در این نوع از مخراج کاری کاملا سلیقه‌ای و بر اساس سفارش مشتری انجام می‌پذیرد.
نکاتی در خصوص مخراج کاری
استفاده از چسب و مواد شیمیایی در نصب سنگ‌های قیمتی بر روی فلزات کاملا امکان‌ناپذیر است زیرا نتیجه‌کار نامطلوب خواهد شد. تنها راه برای نصب سنگ‌ها طراحی مناسب پایه و مستحکم کردن سنگ‌ها به وسیله انواع پایه هاست.
برای اینکه بتوانید پایه‌ها را به طور ثابت نگه دارید باید از ابزارهای مخصوص استفاده کنید. اما این نکته را نیز در نظر داشته باشید که استفاده نادرست و ناصحیح از این ابزارها می‌تواند به فلز و سنگ قیمتی آسیب وارد کند. با افزایش تجربه و مهارت نحوه صحیح استفاده از ابزارها را فرا خواهید گرفت.
در حین نصب سنگ‌های قیمتی بر روی فلزات گرانبها نباید هیچ‌گونه فشاری به آن‌ها وارد شود. زیرا وارد شدن فشار به سنگ‌ها می‌تواند موجب خراش و یا ترک خوردگی آن‌ها شود که در نتیجه تمام زحمات مخراج کار از بین خواهد رفت و کیفیت نهایی کار نیز افت می‌کند شما می توانید با شرکت در دوره های ما در آموزشگاه طراحی طلا و جواهر نحوه صحیح مخراج کاری و انواع برشس و تراش جواهرات را آموزش ببینید.
